AD ALTA
JOURNAL OF INTERDISCIPLINARY RESEARCH
Both the thing and the right can be encumbered with the right to use.
It seems that irregular usufruct cannot be the object of the specific
bequest
40
. It consists of use of money or other fungibles. Apart from
an agreement, to establish irregular usufruct it is also necessary to
release the thing to the usufructuary. Making a specific legacy of
irregular usufruct would lead to a situation where it is necessary to
release e.g. money to the usufructuary in order to make the usufruct
effective. It is contrary to the structure of the specific legacy which
assumes that usufruct becomes effective on the opening of the
succession. The specific legacy cannot be executed by third persons
in favour of the legatee.
Predial servitudes, personal servitudes as well as transmission
easement can be the object of the specific legacy. On the
opening of the succession, the testator cannot be obliged to
dispose of the immovable that is to be encumbered with a predial
or personal servitude. In the case of the predial servitude, the
testator should define the servitude and the servient tenement in
the notarial testament. As far as the dominant tenement is
concerned, the testator has two options because he can define
such immovable and name the owner of the immovable or
indicate only the dominant tenement. By choosing the first
option i.e. naming the owner of the immovable (first and last
name), there is a threat that on the opening of the succession the
indicated person will not be the owner any more. For example
within the time frame from the moment of drafting the will to the
testator’s death, the owner of the immovable can sell it. Would
the specific legacy be effective in such case? J. Turłukowski
aptly remarks that “the provision concerning a certain person
cannot be interpreted as if devoid of significance for the testator
and only as a further specification of the content of the specific
legacy”
41
. However, we need to acknowledge that the actual
intent of the testator will be of decisive importance. It can turn
out that for the testator it did not actually matter who was the
owner of the dominant tenement. If such event, we should
recognise the specific bequest as effective. If, however, we can
explicitly determine that indication of the owner of the
immovable by first and last name was of key significance to the
testator, such specific legacy will be deemed ineffective.
3
Conclusion
Summarizing, we should observe that the idea of supplementing
Polish succession law with new solutions allowing for a better
execution of the testator’s will and allowing testators to directly
transfer assets of their property to specific person deserves our
approval. The introduction of the specific bequest, an institution
know in central Poland for almost 140 years, should be
welcomed enthusiastically
42
. It is a solution that makes a great
step towards meeting social expectations within succession law.
Nevertheless, some of the detailed legislative ideas selected by
the legislator are controversial and difficult to interpret. The
analysis of views presented by representatives of the doctrine
regarding the object of the specific bequest shows that
contentious issues and interpretation doubts are numerous. It
negatively impacts the practical use of the institution.
Developing a uniform stand on the interpretation of the
introduced regulations by the doctrine would help the institution
to properly fulfil its functions established by the legislator -
functions which were also the motives for implementing this
institution in Polish law.
Literature:
1.
Gniewek E.,
O niedopuszczalności zapisu windykacyjnego
majątku wspólnego małżonków, Rejent 2012, no. 1.
2.
Górecki J., Zapis windykacyjny – uwagi de lege ferenda [in:]
Rozprawy z prawa prywatnego, prawa o notariacie i prawa
europejskiego ofiarowane Panu Rejentowi Romualdowi Sztykowi,
(ed.) E. Drozd, A. Oleszko, M. Pazdan, Kluczbork 2007.
40
P. Księżak, Zapis windykacyjny, Warszawa 2012, p. 124.
41
J. Turłukowski, Instytucja zapisu windykacyjnego w prawie polskim, Warszawa
2014, p. 210.
42
A. Okolski,
Zasady prawa cywilnego obowiązujące w Królestwie Polskim,
Warszawa 1885, p. 409 and next; A. M
oszyńska, Zapis windykacyjny w Polsce -
dawniej i dziś, Rejent 2013, no.1, p. 66 and next.
3.
Górecki J., Zapis windykacyjny w praktyce notarialnej, Rejent
2012, no. 4.
4.
Gwiazdomorski J.,
Dziedziczenie czy następstwo szczególne?
(przyczynek do dyskusji nad art. 103 prawa spadkowego)
, Przegląd
Notarialny 1950, no. 3-4.
5.
Kaser M., Das römische Privatrecht, München 1971.
6.
Katner W. J. [in:] System Prawa Prywatnego, Tom 1, Prawo
cywilne –
część ogólna (ed.) M. Safjan, Warszawa 2012.
7.
Kolańczyk K., Prawo rzymskie, Warszawa 2001.
8.
Kowalewska M., Panek M., Przedmiot zapisu windykacyjnego
w praktyce notarialnej – wybrane zagadnienia, Rejent 2012, no. 10.
9.
Księżak P., Podstawowe problemy zapisu windykacyjnego,
Kwartalnik Prawa Prywatnego 2011, no. 4.
10.
Księżak P., Zapis windykacyjny gospodarstwa rolnego [in:] Z
zagadnień prawa rolnego, cywilnego i samorządu terytorialnego.
Księga jubileuszowa Profesora Stanisława Prutisa, (ed.) J. Bieluk,
A. Doliwa, A. Malarewicz-Jakubów, T. Mróz,
Białystok 2012.
11.
Księżak P., Zapis windykacyjny, Warszawa 2012.
12.
Lewicki J., System prawa rzymskiego, Lwów 1937.
13.
Makowiec A., Korzenie zapisu windykacyjnego w prawie
rzymskim,
Правове життя: сучасний стан та перспективи
розвитку, Ukraina 2015.
14.
Makowiec A.,
Rozważania na temat zapisu windykacyjnego i
wprowadzenia do polskiego systemu prawnego darowizny na
wypadek śmierci, Przegląd Prawno-Ekonomiczny, no. 26.
15.
Makowiec A., Zapis windykacyjny w prawie polskim,
Dokonania Młodych Naukowców, no. 4, Kraków 2014.
16.
Malaurie Ph., Les successions. Les libéralités, Paris 2008.
17.
Moszyńska A., Zapis windykacyjny w Polsce - dawniej i dziś,
Rejent 2013, no.1.
18.
Mróz T., O potrzebie i kierunkach zmian przepisów prawa
spadkowego
, Przegląd Sądowy 2008, no. 1.
19.
Okolski A.,
Zasady prawa cywilnego obowiązujące w
Królestwie Polskim, Warszawa 1885.
20.
Osajda K., [in:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III, Spadki,
(ed.) K. Osajda, Warszawa 2013.
21.
Osajda K., Przedmiot Zapisu windykacyjnego i
odpowiedzialność zapisobierców windykacyjnych za długi spadkowe,
Monitor Prawniczy 2012, no. 3.
22.
Salomon L., The Acquisition of Possession in Legacies per
vindicationem in Classical Roman Law and its Influence in the
Modern Civil Codes, Roman Legal Tradition 3, 2006.
23.
Skowrońska-Bocian E., Komentarz do kodeksu cywilnego.
Księga czwarta. Spadki, Warszawa 2011.
24.
Sobolewski P., Op
inia prawna o rządowym projekcie ustawy o
zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw,
Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu 2010,
no. 4.
25.
Stempniak A., Nowelizacja Kodeksu cywilnego w zakresie
prawa spadkowego, Monitor Prawniczy 2011, no. 12.
26.
Sylwestrzak A.,
Użytkowanie. Konstrukcja prawna, Warszawa
2013.
27.
The justification of the bill.
28.
Truszkiewicz Z., O niektórych skutkach zapisu windykacyjnego
przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego [in:] Rozprawy z prawa
prywatneg
o oraz notarialnego. Księga pamiątkowa dedykowana
profesorowi Maksymilianowi Pazdanowi, Warszawa 2014.
29.
Turłukowski J., Instytucja zapisu windykacyjnego w prawie
polskim, Warszawa 2014.
30.
Turłukowski J., Zapis windykacyjny. Komentarz, Warszawa
2011.
31.
Wójcik S., Zoll F,, [in:] System Prawa Prywatnego, tom 10,
Prawo spadkowe (ed.) B. Kordasiewicz, Warszawa 2013.
32.
Wójcik S., Zoll F. [in:] System Prawa Prywatnego, tom 10, (ed.)
B. Kordasiewicz, Warszawa 2009.
33.
Zabłocka M. [in:] Prawo rzymskie. Instytucje, W.
Wołodkiewicz, M. Zabłocka, Warszawa 1996.
34.
Zakrzewski P., Zapis windykacyjny
, Przegląd Sądowy 2012, no. 2.
35.
Zankl W., Erbrecht, Wien 2008.
36.
Żukowski W., Projektowane wprowadzenie legatu
windykacyjnego do polskiego prawa spadkowego, Kwartalnik Prawa
Prywatnego 2010, no. 4.
Primary Paper Section: A
Secondary Paper Section: AG
- page 48 -